Zgłoś inicjatywę w konkursie Funduszu Obywatelskiego „Wspieranie działań strażniczych w Polsce”
Ogłaszamy KONKURS NA DZIAŁANIA STRAŻNICZE, bo każda władza wymaga obywatelskiego nadzoru! To właśnie one i oni: strażniczki i strażnicy, lokalne watchdogi, przyglądają się działaniom władzy i biorą je pod lupę, aby obywatele mogli mieć pełny obraz i wiedzę na temat tego, jak wydawane są publiczne pieniądze oraz czy politycy i urzędnicy robią to, co deklarują, że robią. Sprawdzają czy instytucje i podlegające im podmioty działają w interesie obywateli i czy przestrzegają prawa. Chronią prawa obywatelskie, dbają, żeby głos obywateli był słyszany, egzekwują prawo do informacji, interweniują, gdy władze działają bez konsultacji lub wbrew interesowi mieszkańców, monitorują działania instytucji, nagłaśniają nieprawidłowości

KONKURS FUNDUSZU OBYWATELSKIEGO IM. LUDWIKI I HENRYKA WUJCÓW

Wspieranie działań strażniczych w Polsce (edycja 2025)

Celem konkursu jest wsparcie osób, grup nieformalnych i organizacji, które już prowadzą działania strażnicze:

  • w ich bieżącej, regularnej działalności strażniczej,
  • w rozwoju działalności strażniczej, podejmowaniu nowych tematów, testowaniu nowych narzędzi, czy zwiększaniu skali działalności,
  • wzmacnianie wnioskodawcy, by mógł działać skuteczniej, długofalowo i zwiększać swoje oddziaływanie na ochronę interesu publicznego, praworządności i praw człowieka.

W 2025 r. ogłaszamy konkurs na dwie ścieżki dotacyjne:

Ścieżka 1.

to kontynuacja rozwiązań wypracowanych w latach 2020-2024, których celem jest przede wszystkim wzmocnienie skuteczności, trwałości i oddziaływania podmiotów, które podejmują działania strażnicze.

Do składania wniosków w pierwszej ścieżce zapraszamy:

  • zarejestrowane w Polsce stowarzyszenia (w tym zwykłe) i fundacje z doświadczeniem w działaniach strażniczych,
  • osoby indywidualne lub grupy nieformalnez doświadczeniem w działaniach strażniczych, ale niedziałające w ramach organizacji prowadzących działania strażnicze. Aplikować mogą członkowie i członkinie czy pracownicy/e organizacji strażniczych na działania własne, prowadzone niezależnie od organizacji, które nie są związane z bieżącą bądź planowaną w najbliższym czasie działalnością tej organizacji.

Ścieżka 2.

wspierana jest finansowo głównie przez Fundusz Obywatelski im. Ludwiki i Henryka Wujców, zaś merytorycznie przez Sieć Obywatelską Watchdog Polska. Celem tej ścieżki wsparcia jest w szczególności wzmocnienie instytucjonalne, systematyczność i rozwój działań doświadczonych organizacji strażniczych.

Do składania wniosków w drugiej ścieżce zapraszamy:

  • zarejestrowane w Polsce stowarzyszenia fundacje z co najmniej trzyletnim udokumentowanym doświadczeniem w realizowaniu działań na rzecz ochrony interesu publicznego, praworządności i praw człowieka; działające zgodnie z prawem i rzetelnie rozliczające się z ewentualnymi darczyńcami; gotowe opublikować swój wniosek dotacyjny i sprawozdanie merytoryczne i finansowe na swojej stronie internetowej.

Co będziemy wspierać w ramach konkursu?

W ramach konkursu (w obu ścieżkach) planujemy wesprzeć działania zaplanowane do realizacji w roku 2025/2026, będące stałą działalnością wnioskodawców lub nawiązujące do niej, o następującym charakterze:

  • systematyczne działania strażnicze w wybranym obszarze tematycznym;
  • konkretne akcje strażnicze mające na celu wprowadzenie zmiany w wybranym obszarze życia publicznego;
  • działania sieciujące strażników/strażniczki z różnych miejsc w Polsce; 
  • działania mające na celu upowszechnienie efektów lub wdrożenie w życie wniosków z działalności strażniczej wnioskodawcy; 
  • inwestycje w rozwój instytucjonalny, wzmacnianie zdolności wnioskodawcy do prowadzenia działań strażniczych*
  • rozwijanie współpracy z niezależnymi mediami lokalnymi lub dziennikarzami.

Kto może zgłaszać się w konkursie?

O wsparcie na realizację inicjatyw opisanych powyżej ubiegać mogą się osoby, grupy nieformalne, stowarzyszenia lub fundacje, których aktywność strażniczą cechują:

1. NIEZALEŻNOŚĆ – osoba/grupa osób/władze organizacji lub osoby bezpośrednio zaangażowane w realizację działań: nie są związane z partiami politycznymi lub komitetami wyborczymi, w ciągu ostatnich 5 lat nie kandydowały i nie planują kandydowania w żadnych wyborach; nie są urzędnikami_czkami; nie są zatrudnieni_one w jednostkach zależnych od administracji samorządowej lub od podmiotów, które kontrolują lub w podmiotach konkurujących z podmiotami kontrolowanymi;

2. JAWNOŚĆ własnych działań – prowadzą działania pod własnym imieniem (np. wnioskują o informację publiczną, wypowiadają się w mediach, czy – jeżeli prowadzą stronę, fanpage – wiadomo kim są i jest możliwość kontaktu z nimi);

3. OBIEKTYWIZM – równy dystans do każdej władzy (nie szukają „haków” na konkretne władze, podmioty, czy przedstawicieli wybranych opcji politycznych), planują działania długotrwałe, niezależne od tego jaka opcja polityczna w danym momencie sprawuje władzę, od wszystkich wymagają takich samych standardów;

4. RZETELNOŚĆ – dokładnie sprawdzają fakty, dokonują analiz i badań np. prowadząc monitoringi działań instytucji, są też rzetelne w rozliczaniu się ze swoich wcześniejszych zobowiązań (np. z otrzymanych darowizn, grantów);

oraz które:

5. mają DOŚWIADCZENIE we wcześniejszych działaniach związanych ze sprawdzaniem i pytaniem instytucji, pilnowaniem reguł i przestrzeganiem prawa przez władze/instytucje lub korzystaniem z prawnych instrumentów wpływania na decyzje władz i mogą pokazać, że w swoich działaniach kierują się standardami wymienionymi w pkt. 1-4.; w ścieżce 2. wymagane doświadczenie to min. 3 lata;

6. prowadzą lub w 2025 roku będą prowadzić DZIAŁANIA INFORMACYJNE związane z podejmowanymi działaniami strażniczymi skierowane do odbiorców zewnętrznych, np. lokalnej społeczności, mediów.

O jakie wsparcie można się ubiegać?

Ścieżka 1.

W ramach pierwszej ścieżki można ubiegać się o wsparcie w wysokości do 5500 zł, które zostanie przekazane w formie dotacji lub darowizny celowej (w przypadku grup nieformalnych darowizna zostanie przekazana jej przedstawicielowi – osobie indywidualnej).

Na wsparcie działań strażniczych lub sieciujących w ramach tej ścieżki przewidziano łącznie 70 000 zł ze środków Funduszu Obywatelskiego im. Ludwiki i Henryka Wujców.

Ścieżka 2.

W ramach drugiej ścieżki można ubiegać się o wsparcie w wysokości do 45 000 zł, które zostanie przekazane w formie dotacji.

Na wsparcie działań strażniczych lub sieciujących w ramach tej ścieżki przewidziano 192 253 zł z Funduszu Obywatelskiego im. Ludwiki i  Henryka Wujców i i 77 747 zł z Funduszu Watchdogów, łącznie 270 000 zł.

Zapraszamy osoby, grupy nieformalne i stowarzyszenia lub fundacje do zgłaszania wniosków w systemie Witkac do 23 kwietnia 2025 r. do godziny 14:00.

Pełne ogłoszenie o konkursie znajduje się na stronie https://www.funduszobywatelski.pl/konkurs/