Społeczna kontrola sprawozdań finansowych w kontekście nadużywania zasobów publicznych (2024/2025)
Fundacja Odpowiedzialna Polityka działa od 2018 roku jako apolityczna organizacja społeczna skupiająca się na obserwacji procesu wyborczego. Celem inicjatywy Fundacji Odpowiedzialna Polityka oraz monitorujących proces wyborczy aktywistów jest sprawdzenie możliwości wykorzystania istniejących mechanizmów kontroli finansowania kampanii wyborczych do potwierdzenia niedozwolonego charakteru nadużywania zasobów publicznych (NZP). W ramach inicjatywy Społeczna kontrola sprawozdań finansowych w kontekście nadużywania zasobów publicznych zorganizowano spotkanie dla uczestników wcześniejszych misji monitorowania NZP i innych zainteresowanych, przygotowano warsztat warsztatu nt. jak badać i składać zastrzeżenia do sprawozdań finansowych komitetów wyborczych, zapewniono także wsparcie merytoryczne dla osób badających sprawozdania finansowe komitetów wyborczych z wyborów samorządowych co do których działalności w trakcie kampanii zachodziło podejrzenie nadużywania zasobów publicznych.
W projekcie przeszkoliliśmy 19 osób z analizy sprawozdań komitetów wyborczych, zrealizowaliśmy pilotaż społecznej kontroli finansowania kampanii, w ramach którego 14 uczestników zbadało 20 sprawozdań i do 8 z nich złożyło formalne zastrzeżenia. Pomimo krótkiego czasu na analizę dokumentów, prowadzone przez nas działania przyczyniły się do zwiększenia kompetencji lokalnych aktywistów, wzmocniły wiarygodność Fundacji i pokazały, że obywatelski monitoring może realnie wpływać na otwartość administracji wyborczej oraz jej gotowość do przemyślenia dotychczasowych praktyk – mówi Zofia Lutkiewicz, prezeska zarządu Fundacji Odpowiedzialna Polityka.
Inicjatywę wspiera Sieć Obywatelska Watchdog Polska i Fundusz Obywatelski im. Ludwiki i Henryka Wujców. Przekazaliśmy wsparcie w wysokości 40 000 zł.
Monitoring nadużycia zasobów administracyjnych w kontekście wyborów w Polsce – opracowanie metodologii i budowa koalicji (2023)
Dzięki wsparciu z Funduszu Obywatelskiego, Fundacja Odpowiedzialna Polityka we współpracy z organizacjami społecznymi, środowiskiem akademickim oraz ekspertami międzynarodowymi opracowała metodologię monitorowania nadużywania zasobów publicznych (NZP) w wyborach w Polsce. Metodologia zawiera poręczne wskazówki jak przygotować własny monitoring NZP – wybrać obszary obserwacji (tematyczne i geograficzne), gromadzić dane, przygotować rekomendacje itp. Metodologia została przetestowana podczas monitoringu NZP w wyborach parlamentarnych w 2023 oraz monitoringu NZP w wyborach samorządowych 2024.
Inicjatywa była realizowana od 1 kwietnia do 31 grudnia 2023 roku. Fundacja Odpowiedzialna Polityka stworzyła metodologię monitoringu wykorzystywania środków publicznych w wyborach w Polsce i na jej podstawie prowadziła monitoring ich nadużywania w kampanii parlamentarnej na jesieni 2023 r.
Prezentacja monitoringu osób uczestniczących w Szkole Inicjatyw Strażniczych edycja 2022/2023. fot. Sieć Obywatelska Watchdog Polska (Agnieszka Krzaczek, Marta Krzynówek).